Ik droomde veel in Marokko, maar in Fez droomde ik het meest. Ik droomde in één nacht dat een vriendin van mij jarig was en ik op zoek moest naar een cadeau, dat een andere vriendin in protest ging tegen de IKEA, dat ik bij mijn ouders andijviestamppot at én dat ik in een radioprogramma zat. Maar het vaakst droomde ik, of dacht ik dat ik droomde, over onze dwaaltochten door de medina.
Door smalle steegjes word ik opgejaagd door kleine jongens, zwaarbepakte ezels, paarden en houten karren. Ze schreeuwen ‘Attention!’ (‘Kijk toch uit!’), of lopen je gewoon omver. Tussen de kraampjes met sieraden, textiel, rottende perziken, zilveren schalen, bonte koeienhuiden en leren tassen, ligt een afgehakt geitenhoofd op een toonbank me met zwarte ogen aan te staren. Dan duikt er een man op, in een groene djellaba met puntmuts, die ons de weg wil wijzen ‘Waar willen jullie heen?’, maar dat weten we zelf ook niet. We lopen verder, zonder dat we het door hebben passeren we moskeeën en medersa’s, met het continue gevoel dat we de weg kwijt zijn en die nooit meer terug gaan vinden.
Op goed geluk komen we na een middag dwalen terug in ons riad, dat zich goed verstopt heeft in het doolhof van tienduizend straatjes. Dar Bensouda is het zoeken waard. Het is een zandkasteel, met dikke zachtgele muren, hoge, witte pilaren en kleurenpatronen die ik vroeger toen ik klein was in mijn caleidoscoop zag schitteren. Het is bedoeld voor koningen, niet voor verstofte, zieke toeristen zoals wij. De lakens zijn veel te wit voor ons, het zwembad veel te blauw en onze rommelende magen verstoren de serene stilte. Maar onze gastheer Said lijkt het niet te deren en duwt de zware toegangspoort met liefde voor ons open als we buiten aankloppen.
Met een paar tabletjes loperamide en een ontbijt aan het zwembad met maisbroodjes, pannenkoekjes en marmelade, wagen we ons...
...de volgende dag weer buiten de poorten van het riad. Met iets meer rust in ons lijf zien we door de drukte heen ook de schoonheid van de stad. De kleurrijke fonteinen, de indrukwekkende medersa’s met binnenpleinen, de gewelfde togen in de muren en uiteindelijk het bizarre uitzicht op de ‘tanneries’ (leerlooierijen). In een gatenkaas aan modderachtige poelen staan mannen tot aan hun knieën in de chemicaliën om geiten-, koeien- en kamelenhuiden van kleur te voorzien. Tegen de stank krijgen we van tassenverkoper Mustafa een takje met muntbladeren in onze hand gedrukt.
Op de terugweg naar ons riad verdwalen we voor de zoveelste keer. We lopen langs kinderen die midden op straat naar een voetbalwedstrijd zitten te kijken en een paar van hen maken zich van het beeld los om ons de weg te willen wijzen, of we dat nu willen of niet. Dan klinkt ineens ‘Allah Akbar’ door de straten en de jongens zijn weer weg. In mijn ooghoek zie ik een man opduiken in een groen gewaad. Hij komt me vaag bekend voor. Hij wenkt ons en we volgen hem tot we bij Dar Bensouda aankomen. Dan is hij verdwenen. Maar dat kan ik ook gedroomd hebben.
Bereid je voor dat je hier nooit helemaal uitkomt waar je precies had bedacht. En dat is misschien ook wel de charme van Fez. Laat je gaan, maak je niet te druk en laat je niet gek maken door met name jonge mannen/kinderen die je achtervolgen en continue de weg willen wijzen.
De tanneries
De leerlooierijen kan je onder andere bezoeken door in te gaan op het aanbod van kooplieden die je naar het dak van hun winkel brengen. Daar krijg je, met een muntblaadje in je hand, een goed uitzicht op de werkplaats van mannen die in niet al te gezonde omstandigheden huiden kleuren, schoonmaken en ophijsen aan takels.
Een riad dat in geen enkel woonmagazine zou misstaan: Dar Bensouda (kamers vanaf 65 euro inclusief uitgebreid ontbijt). Alles is hier prinsheerlijk: het koele zwembad, het dakterras, de verkoelende (sober ingerichte) kamers en met name de binnenplaatsen waar ’s avonds kaarsjes branden en rozenblaadjes in kleine waterplasjes ronddrijven. Vergeet niet van tevoren even te bellen dat je eraan komt, want als je zelf de weg moet vinden ben je er de volgende dag nog niet of je treft een stadsgids die je aanklampt en nooit meer loslaat. Wij werden opgehaald bij de Blue Gate.
Wij vonden Café Clock (op nog geen tweehonderd meter van de Blue Gate in een oud, gerenoveerd huis met binnenplein en balkonnetjes) een fijne plek om bij te komen van de drukke souks. Op de kaart staat een traditionele kamelenburger, maar ook niet-Marokkaanse gerechten, zoals falafel en frietjes. Je kunt hier ook op kookcursus.
Van Fez naar Merzouga
Vervoermiddel: nachtbus van Supratours
Reisduur: 9 uur
Prijs: 150 Dirham
Let's go to…
My World is Yours hecht belang aan het onafhankelijk kunnen schrijven over de bestemmingen. Ben je geïnspireerd geraakt door de verhalen en/of heb je bruikbare tips gekregen en zou je in de toekomst graag meer reisverhalen lezen op My World is Yours? Doe dan hier een kleine bijdrage voor het onderhouden en uitbreiden van deze website. Alvast heel erg bedankt!
My World is Yours hecht belang aan het onafhankelijk kunnen schrijven over de bestemmingen. Ben je geïnspireerd geraakt door de verhalen en/of heb je bruikbare tips gekregen en zou je in de toekomst graag meer reisverhalen lezen op My World is Yours? Doe dan hier een kleine bijdrage voor het onderhouden en uitbreiden van deze website. Bij een bijdrage vanaf € 5,- ontvang je een mooi vormgegeven e-book (in PDF) van een land naar keuze. Alvast heel erg bedankt!
en ontvang een e-book
